“Topyekün Savaş” Olgusu ve Türkiye’de Ulus-Devletin Ortaya Çıkışındaki Etkisi

İnsanlığın ortaya çıkmasından beri yaşanan savaşma pratiğinin yıkıcı etkisi kadar toplumları geliştiren ve dönüştüren bir yanı olduğu da bilinmektedir. Avrupa’daki devrimler çağından itibaren gerçekleşen sosyo-ekonomik ve siyasal gelişmelere bağlı olarak savaşma pratiğinde de büyük bir dönüşüm yaşanmıştır. Burjuvazinin Pazar arayışının bir sonucu olarak ortaya çıkan ulus devletlerin uygulamaya koyduğu “topyekûn savaş” olgusunun ilgi çekici bir yönü de konunun devlet teorisi ile olan bağlantısıdır. Özellikle hayat memat meselesi olarak verilen savaşlarda bu stratejinin olağan görünmesi normaldir. Ancak burada bizi ilgilendiren husus barış dönemlerinde de sosyo ekonomik yapı yanında hukuksal ve siyasal altyapının da bu ilke çerçevesinde şekillendirilmiş olmasıdır. Gerçekten bu strateji, ulus devletlerin ortaya çıkmasında ve varlıklarını idame ettirmelerinde büyük roller oynamış ve fakat daha önemlisi devlet aygıtının kapsayıcılığının ve etkinliğinin son derece artmasına neden olmuştur. Halkın savaşa katılması konusunda zorlama yapabilen devlet bu sayede tüm alanlarda hakimiyetini kurabilmiştir. Çalışmamızda “topyekûn savaş” stratejisinin ulus devletlerin ortaya çıkmasında ve varlıklarını idame ettirmelerinde nasıl roller üstlendiği tartışılacaktır Bunun yanında çalışmamızda cumhuriyet dönemindeki ulus inşasında kurtuluş savaşı ve izleyen yıllarında sürekli kullanılan topyekûn savaş olgusunun nasıl rol oynadığına da değineceğiz. Amacımız topyekûn savaş mantığının sadece cumhuriyetin kuruluş yıllarında değil, çok partili hayata geçişten günümüze sürmekte olup, ulus-devletin “Protego Ergo Obligo”su olarak işlevini sürdürdüğünü göstermektir.

Anahtar Kelimeler: Topyekûn Savaş, Ulus Devlet, Uluslaşma, Türkiye’nin uluslaşma süreci, Milli Güvenlik Kurulu

The wars among societies as well as their destructive effects as fighting practice, are considered as old as human history, this fighting practice is also known as a side that develops and transforms. The nation states that emerged as a result of the market search of the bourgeoisie an interesting aspect of the "total war" that puts into practice this connection related the theory of the State. It is normal for this strategy to appear ordinary, especially in the wars given as a life memat issue. However, what we are interested in here, is that the socio-economic structure as well as the legal and political infrastructure in the peace periods have been shaped within this principle. Indeed, this strategy has played a major role in the emergence of nation states and their resurrection, but more importantly, it has led to the state becoming an extremely inclusive and efficient apparatus. As a matter of fact, in the twentieth century, when the nation-state has been forced to practice of bureaucratic organization and the applications required by the total war strategy, it has become a qualitative leap in government intervention and supervision. The control and operation of economic resources, the success of all citizens especially through education and propaganda as an element of the army; has gradually resulted in nationalization, as opposed to the former era. If the people need to participate in the war, the possibilities of forcing them to transform the state into a modern Leviathan.

Keywords: Total War, Nation State, Nationalization, Turkey's nation-building process, National Security Council