Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimi Öz-yeterlik Algıları ile Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumlarının İlişkisi

Günümüzde çevre sorunları sosyal, ekolojik ve ekonomik boyutlarıyla sınır tanımaksızın tüm dünyayı olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Çevre sorunlarının çözümünde yerel, bölgesel ya da küresel olması fark etmeksizin bilgi sahibi, düşünen ve çözüm üretebilen eğitilmiş insanlara ihtiyaç vardır. Bu noktada öğretmen adaylarının konuya ilişkin farkındalıkları önem kazanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik öz-yeterlik algıları ile çevre sorunlarına yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Araştırmada genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu öğrenimlerine devam etmekte olan 80 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Özdemir, Aydın ve Akar-Vural (2009) tarafından hazırlanan “Çevre Eğitimi Öz-yeterlik Algısı Ölçeği” ve Aksu (2009) tarafından geliştirilen “Çevre sorunlarına yönelik tutum ölçeği” ile elde edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS22 paket programı yardımıyla betimsel istatistikler yanında, bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), güvenirlik katsayısı analizi ve Pearson Korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik algıları ölçeğin geneli için orta düzeyde, çevre sorunlarına yönelik tutumları ise yüksek düzeyde bulunmuştur. Ayrıca çevre eğitimi öz-yeterlik algıları ile çevre sorunlarına yönelik tutum puanları arasında pozitif ancak zayıf düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Çevre eğitimi, Çevre eğitimi öz-yeterlik, Çevre sorunları, Çevre sorunlarına yönelik tutum, Öğretmen adayları

Today, environmental problems negatively affect the entire world from social, ecological, and economic dimensions. To circumvent these problems, educated people who are knowledgeable, can think of and produce solutions that are either local, regional, or global, are needed. Therefore, preservice teachers’ awareness regarding this issue is of critical importance. This study aimed to investigate the preservice teachers’ environmental education self-efficacy perceptions and thier attitudes towards environmental problems. The study was designed as a relational survey model, a general relational survey. The participants of the study was 58 preservice teachers. Scales “The self-efficacy scale perception of environmental education" developed by Özdemir, Aydın, and Akar-Vural (2009), and “The attitudes towards environmental issues” developed by Aksu (2009) were used to collect the data. To analyze the data, descriptive statistics,, t-test for independent groups, one-way analysis of variance (ANOVA), analysis of reliability coefficient and Pearson's correlation coefficient were performed using SPSS22 software. The results revealed that the preservice teachers’ environmental education self-efficacy perceptions are at the mid-level on the overall scale and that their attitudes towards environmental problems are the high-level. The results also indicated a positive but weak relationship between their environmental education self-efficacy perception and their attitudes towards environmental problems.

Keywords: Environmental education, Environmental education self-efficacy perceptions, Environmental problems, Attitudes towards environmental problems, Preservice teachers