Grafik Tasarım Bir Yol Ayrımında mı? -Afiş Örneğinden Yola Çıkarak Soruyoruz-

Çağımızın en önemli sanatlarından biri haline gelen Grafik tasarımın sanattan uzaklaştığına dair düşünceler gitgide daha çok belirginleşmektedir. Buna göre Grafik tasarım, tek özelliği mesaj iletmek olan teknik bir iletişim mecrası ve alanına dönüşmektedir. Grafik tasarımın, mutlaka bir mesaj iletiyor olması özelliği, bu süreci hazırlayan en önemli faktörlerden biri. Bu yönüyle Grafik Tasarım, tanıttığı, aktardığı bilgi veya mesaj yerine ulaşınca işlevini tamamlamakta ve bir sanat eseri olarak kalamamaktadır. İşlevini tamamlayan her olgu gibi grafik ürünlerin de bu noktada önemsizleşmesi ve hatta yok olması söz konusudur. Lakin bu işin bir tarafıdır yalnızca. Çünkü sanat eserlerinin her şeyden önce ruhsal/spiritüel işlevleri de vardır ve bunun taşınan mesajla çoğunlukla hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Bunu kanıtlayan en önemli olgu, mesajını iletmesinin üzerinden yüz yıl geçtiği halde hala bir sanat eseri olarak sanat müzelerinde sergilenen afiş gibi grafik ürünlerdir. İşte Grafik Tasarımın ne olduğu ve aslında ne olması gerektiği tam da bu noktada ciddi anlamda tartışmalıdır. Grafik tasarımcıların ve grafik tasarım eğitmenlerinin/akademisyenlerinin önemli bir bölümü, tasarımlarının mesaj iletme dışında hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını ve hatta tasarımlarının estetik olmak gibi bir görevinin//sorununun da olmadığını düşünmektedirler. Bunun aksini ileri sürenler ise, Grafik Tasarımın bir sanat dalı olduğunu ve grafik ürünlerin kesinlikle estetik kaygılarla üretilmeleri gerektiğini düşünmektedirler. Üniversitelerin Grafik Tasarım bölümlerinde verilen eğitim ve öğretim bu iki düşünce arasındaki gerilim ve çelişkiyle biçimlenmektedir. Bu çalışma, Grafik Tasarımın bir sanat dalı olduğunu düşünen ikinci eğriye yakındır ve Grafik ürünlerin mesajını ilettikten sonra da bir sanat eseri olarak var olmaları/yaşamaları gerektiğini söylemektedir. Dolayısıyla, güzel sanatlar fakültelerindeki Grafik eğitiminin de bu düşünce (yani Grafik Tasarımın bir sanat dalı olduğu ve estetik kaygılarla üretilmesi gerektiği) yönünde verilmesi gerektiğini savunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: afiş, kitsch, estetik kaygı

The thoughts that graphic design, which has become one of the most important arts of our age, are moving away from art, are becoming more and more evident. Accordingly, graphic design is turning into a technical communication medium and field whose only feature is to convey messages. The characteristic of graphic design that it conveys a message is one of the most important factors that prepare this process. With this aspect, Graphic Design completes its function when the information or message it introduces or conveys reaches its place and cannot remain as a work of art. Like any phenomenon that completes its function, graphic products also become insignificant and even disappear at this point. But this is only one side of the matter. Because works of art also have spiritual/spiritual functions first of all, and this mostly has nothing to do with the message conveyed. The most important fact that proves this is the graphic products such as posters, which are still exhibited in art museums as a work of art, even though it has been a hundred years since it conveyed its message. At this point, what Graphic Design is and what it should be is seriously controversial. A significant portion of graphic designers and graphic design instructors/academics think that their designs have no responsibility other than conveying a message, and that their designs do not even have a duty//problem to be aesthetic. Those who argue the opposite think that Graphic Design is a branch of art and that graphic products must be produced with aesthetic concerns. The education and training given in the Graphic Design departments of universities is shaped by the tension and contradiction between these two ideas. This study is close to the second curve, which considers Graphic Design to be an art form, and says that Graphic products must exist/live as a work of art after they convey their message. Therefore, he argues that Graphics education in fine arts faculties should be given in line with this idea (that is, Graphic Design is a branch of art and should be produced with aesthetic concerns).

Keywords: poster, kitsch, aesthetic concern