Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Kalkınmasında Turizm Sektörünün Önemi

Kalkınma her ülkenin üzerinde durdukları önemli konuların başında gelmektedir. Günümüzde azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri tarım sektörüne dayalı olduğu için tarımla kalkınmanın güç ve zaman alacağı düşüncesiyle söz konusu ülkeler turizm sektörüne önem vermeye başlamışlardır. Turizm sektöründen elde edilen gelir, o ülkelerin ekonomik kalkınma, büyüme ve gelişimleri açısından çok önemli katkı sunmaktadır. Turizm, uluslararası ölçekte geniş istihdam imkânları sağlayan bir sektördür. Bu sektörün dünya da gelişmesi 1980’lı yılların sonlarına doğrudur. Bugün turizm sektörünün ekonomik, sosyal, kültürel ve politik etkileri, her geçen gün giderek büyümektedir. Bu durum, yalnız uluslararası turizm hareketinden büyük pay alan gelişmiş ülkelerde değil, aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde de turizme verilen önemi artırmaktadır. Turizm, uluslararası ölçekte geniş istihdam imkânları sağlayan bir sektördür ve dünyada yaklaşık 300 milyonun üzerinde insanı istihdam etmektedir. Yine, dünyada her 16 çalışandan biri turizm sektöründedir ve uluslararası sermaye yatırımlarının da yaklaşık %7'si turizm alanına yapılmaktadır. Türkiye, turizm potansiyeli yönünden zengin tarihi, kültürel ve doğal güzelliklere sahip dünyada sayılı ülkelerden birisidir. Aynı zamanda da tarihte çeşitli uygarlıkların yaşadığı nadir bir ülkedir. Bu uygarlıkların izini 7 coğrafi bölge olan Türkiye’nin her tarafında bulmak mümkündür. Ancak benim üzerinde durmak istediğim bölge Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi olduğu için bu bölgelerle ilgili bilgi vermeye çalışacağım. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde turizmin hemen her çeşidinin gelişmesi için uygun potansiyel bulunmaktadır. Bu bölgeler, tarihin ilk dönemlerinden beri yerleşim yeri olarak kullanılmış olup, medeniyetlerin ilk oluştuğu ve insan yerleşimlerinin ilk başladığı eşsiz, nadir coğrafya parçalarından birisidir. Türkiye’deki diğer bölgelere göre az gelişmiş bir bölge olan GAP bölgesindeki turizm hareketlerine bakıldığında bölgenin; tarihi ve kültürel değerlerinin yanında din, sağlık, kongre, mağara, yayla, avcılık, botanik turizmi, dağcılık, kuş gözlemciliği, tarihi İpek Yolu, baraj göllerinde su altı sporları gibi büyük bir potansiyele sahip olduğu görülmektedir. Bölge özellikle inanç turizmi açısından da oldukça büyük bir potansiyel taşımasına karşın, yeteri kadar turisti çekememektedir. Ayrıca, yerli/yabancı turist olarak bölgede konaklayan toplam kişi sayısının Türkiye içindeki payının sadece %0.2 ve geceleme sayısının da %2.5 olduğu bilinmektedir. Benzer şekilde, bölgedeki önemli turistik ürünlerin varlığına karşın, turistik tesis ve yatak sayısının Türkiye içindeki paylarının %2.0 ve %1.9 ile oldukça düşük oranlarda olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Büyüme, İstihdam, Turizm Sektörü

Development is one of the most important issues that each country focuses on. Today, because the economies of underdeveloped and developing countries are based on the agricultural sector, these countries have started to give importance to the tourism sector with the idea that development with agriculture will take strength and time. The income generated from the tourism sector makes a very important contribution to the economic development, growth and development of those countries. Tourism is a sector that provides extensive employment opportunities on the international scale. The development of this sector in the world is towards the end of the 1980s. Today, the economic, social, cultural and political effects of the tourism sector are growing every day. This situation increases the importance given to tourism not only in developed countries that share a large share of the international tourism movement, but also in developing countries. Tourism is a sector that provides extensive employment opportunities on the international scale and employs more over 300 million people around the world. Again, one out of every 16 employees in the world is in the tourism sector and about 7% of international capital investments are in the tourism area. Turkey is one of the few countries in the world with historical, cultural and natural beauties rich in tourism potential. It is also a rare country inhabited by various civilizations in history. It is possible to find the trace of these civilizations all over Turkey, which has 7 geographical regions. However, since the region I want to focus on is the Eastern and Southeastern Anatolia Region, I will try to give information about these regions. There is suitable potential for the development of almost all types of tourism in the Eastern and Southeastern Anatolia regions. These regions have been used as settlements since the earliest periods of history and are ones of the unique, rare pieces of geography in which civilizations first formed and Human Settlements first began. In addition to its historical and cultural values, it is seen that the region has a great potential such as religion, Health, Congress, cave, Highland, hunting, Botanical tourism, mountaineering, bird watching, historical Silk Road, underwater sports in dam lakes. Although the region has great potential, especially in terms of faith tourism, it does not attract enough tourists. Furthermore, it is known that the share of the total number of people staying in the region as domestic/foreign tourists in Turkey is only 0.2% and the number of overnight stays is 2.5%. Similarly, despite the presence of important touristic products in the region, the number of touristic facilities and beds in Turkey is seen to be very low with 2.0% and 1.9%.

Keywords: Development, Growth, Employment, Tourism Sector