Antik Çağlardan Günümüze Yolculuk: Oxymellit’den Sirkencebin’e Karşılaştırmalı Analizi

Günümüz Türkiye mutfağı, zenginliğini Orta Asya’dan günümüze kadar kültürel birikimiyle sağlamaktadır. Osmanlı dönemi, kendine özgü yapısıyla geleceğe taşınmış, Türk mutfak kültürünün zenginleşmesine temel olmuştur. Osmanlı dönemi saray ve halk mutfağı, hem imkanların hem imkansızlıkların mutfağa yansımasının görülebileceği özel bir dönemdir. Bazı özel yiyecek veya içecekler tarihten bu yana kullanıldığı gibi, saray ve halk mutfağında değerli görülen, tercih edilendir. Farklı çağlarda farklı isimlendirilmiş olsa bile bu örneklerden biri de Sirkencebindir. Sirkencebin, temelde iki ana maddeyle, bal ve sirkeyle hazırlanan bir karışımdır. Osmanlı döneminin önemli yiyecek içecek gruplarından biri olan şerbetler sınıfında yer alır. Ulaşılabilen ilk kayıtlara göre Antik dönemde de benzer bir tarif ve farklı bir isimle kullanılmış, aynı ölçüde tercih edilmiştir. Bu çalışmada her iki dönemde kullanımı, hazırlanışı ve tercih edilme gerekçelerine yönelik karşılaştırma yapmak amaçlanmıştır. İkincil amaç olarak içeceğe yönelik farkındalık yaratarak, günümüze ulaşan bu mirasın geleceğe taşınmasına küçükte olsa katkı sağlamaktır. Nitel araştırma deseninin tercih edildiği çalışmada karşılaştırmalı analiz tekniği kullanılmıştır. İsimlerin farklılığı gibi hazırlık aşamasında ve kullanımındaki farklılıklarla birlikte, kullanım amaçlarında, tercih edilme sıklığında ve tarif ana malzemelerinde benzerlikler tespit edilmiştir. Hipokrat’tan İbni Sina’ya Tıp Alimlerinin önerileri içerisinde yer alan Sirkencebin için, günümüzün en iyi tanıtım platformu olan turizm içerisinde, kullanımının ve tanıtımının artırılmasına yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Sirkencebin, Osmanlı içecekleri, Antik içecekler, Oxymellit, Kültürel miras

Today's Turkish cuisine provides its richness with its cultural accumulation from Central Asia to the present day. The Ottoman period has been the basis for the enrichment of the Turkish cuisine culture, which has been carried to the future with its unique structure. Palace and public cuisine is a special period in which both possibilities and impossibilities can be reflected in the kitchen. Some special foods or beverages have been used since history and are preferred and valued in both Ottoman culinary cultures. Even though it was named differently in different eras, one of these examples is Sirkencebin. Sirkencebin is basically a mixture prepared with two main ingredients, honey and vinegar. It is in the class of sherbets, one of the important food and beverage groups of the Ottoman period. According to the first records that can be reached, it was used with a similar description and a different name in the Ancient period, and it was preferred to the same extent. In this study, mutual evaluation of its use is aimed, preparation and reasons for preference in both periods. As a secondary purpose, it is to contribute to the carrying of this heritage, which has reached the present day, to the future by raising awareness about the beverage. The comparative analysis technique was preferred in the study, which has a qualitative research design. Along with the differences in the preparation stage and use, such as the difference in the names, similarities were determined in the purpose of use, the frequency of preference and the main ingredients of the recipe. Sirkencebin, which is among the suggestions of Medical Scholars from Hippocrates to Avicenna, was evaluated in tourism, which I think is the best promotion platform of today, and suggestions were made to increase its use and promotion.

Keywords: Sirkencebin, Ottoman drinks, Ancient drinks, Oxymellite, Cultural heritage

Sayfa Aralığı: 437-448

Atabey, S. (2023). A Journey from Antiquity to the Present: A Comparative Analysis from Oxymellite to Sirkencebin. Journal of Current Researches on Social Sciences, 13 (3), 437-448.