Kültürel Hegemonyanın Kıskacında Yeni İnsan: Bir Kültür Eleştirisi Olarak Ken Loach Sineması

Doğa yasaları insanın gücünü aşabilen, değiştirilemez bir alanı ve gerçekliği ifade ederken, kültür denilen yapıntı; müdahale edilebilir, modifiye edilebilir bir gerçeklik kurgulamaktadır. İnsan dünyayı, doğanın değil, kültürün konusu olan manipule edilebilir bir gerçeklik içinde algılamaktadır. Kültür, düzen yaratmak ister ve bu düzeni kurumları aracılığıyla hegemonik kılmak amacındadır. İnsanın yalnızca fiziki dünyasını değil, zihni dünyasını da örgütleyen kültür, esasen en üst baskıcı otoritedir. İnsanı bedeni ve zihniyle şekillendiren kültürün en önemli aygıtları ise ortak rıza oluşturan kurumlarıdır. Küreselleşmeyle birlikte kültüre ait tüm üretimler ulusötesi bir yapı içinde gerçekleşmektedir. Çokkültürlülük, kültürel hegemonyanın yeni bir enstrümanı olarak sömürü düzeninin sürmesine hizmet etmektedir. Ve böylece verili kültür hegemonyasını küresel ölçekte sürdürmekte, insanı değişmesi zor bir yazgının içine hapsetmektedir. Eleştirel filmleriyle dünyaca bilinen İngiliz film yönetmeni Ken Loach, filmleri aracılığıyla insanın bu yazgıyı değiştirmesi yönünde bir bilinç önermektedir. Baskıcı kültürün kurumları eliyle, insanın nasıl çıkmaza düşürüldüğünü betimleyen yönetmen, adeta derin bir kültür eleştirisi yapmaktadır. Bu çalışmada, Loach'un son dönem filmlerinden bir seçki yapılarak; Sweet Sixteen, It is a Free World, Angels Share ve I Daniel Blake filmleri esas alınarak, küreselleşmeyle ve yeni iletişim teknolojisiyle daha çok yalnızlaşan sıradan insanın mutsuzluğunun, hayatın içinde savruluşunun, adeta sistem tarafından yutuluşunun nedeni sorgulanmıştır. Eleştirel kültür kuramlarından yararlanılarak, Ken Loach Sineması incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Uygarlık, Kültür/Çokkültürlülük, Hegemonya, Emek, Ahlak, Suç, Ken Loach Sineması

While natural laws bring about an unchangeable field and reality which is over human capability, the construction described culture designs a modifiable/interferential reality. Human perceive the life/world within manipulative reality regard as subject of culture but not nature. Culture aims to create regularity moreover culture is always aiming at hegemonic regularity via its institutions. In fact not only organising physical world of human but also mental world culture is mainly upper repressive authority. Shaping human's body and soul, the basis apparatus of culture are its institutions forming common consent. Starting with globalisation whole cultural productions are actualising within a transnational structure. As a new instrument of cultural hegemony multiculturalism is serving for ongoing exploitative system. Thus current culture maintains its hegemony within global extent and more confines humanity into an unchangeable destiny. With critical films celebrated British film director Loach suggests through his movies out a consciousness that human able to shift this fate. The director who describes how human has been put into such a dead-end or Mobius Cycle via the oppressive agents of present culture, as does if perform a deep critique of culture and the system. In this paper, on the basis of the movie I Daniel Black that last production of Loach, particularly the reason of those well known phenomenal cases are being inquired people' alonliness and unhappiness, oscillations in everyday life and the case human who seems is being swallowed by the system due to effects of new communication technology. The movie of Ken Loach (Sweet Sixteen, It is a Free World, Angels Share, I Daniel Black) is examined by the assistance of theoretical fundamental datum of cultural critiques.

Keywords: Civilization, Culture/Multiculture, Hegemony, Labour, Morals, Crime, Movie of Ken Loach